Niet-hydraulisch cement
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Niet-hydraulisch cement is een bindmiddel dat enkel verhardt door de opname van kooldioxide uit de lucht (carbonatatie) en in tegenstelling tot hydraulisch cement niet reageert met water.
Omschrijving
In tegenstelling tot hydraulische bindmiddelen, die zowel aan de lucht als onder water verharden door een reactie met water (hydratatie), verhardt niet-hydraulisch cement uitsluitend door contact met lucht. Een bekend voorbeeld van een niet-hydraulisch bindmiddel is luchtkalk. Dit type bindmiddel wordt traditioneel toegepast in metsel- en pleisterwerk waar geen constante blootstelling aan vocht is vereist. De verharding treedt op doordat de gebluste kalk reageert met kooldioxide uit de lucht en calciumcarbonaat vormt. Dit proces, carbonatatie genaamd, is relatief traag.
Verschil met hydraulisch cement
Het fundamentele verschil tussen niet-hydraulisch en hydraulisch cement ligt in het verhardingsproces. Hydraulisch cement verhardt door hydratatie, een chemische reactie met water die zowel aan de lucht als onder water plaatsvindt en na verharding waterstabiel is. Niet-hydraulisch cement, zoals luchtkalk, heeft kooldioxide uit de lucht nodig om te verharden door carbonatatie. Eenmaal uitgehard, is het reactieproduct (calciumcarbonaat) van luchtkalk in principe niet waterbestendig op lange termijn.
Voorbeelden en toepassingen
Het meest representatieve voorbeeld van een niet-hydraulisch bindmiddel in de bouw is luchtkalk, ook wel witte kalk, vette kalk of gebluste kalk genoemd. Luchtkalkmortels worden traditioneel gebruikt voor bovengronds metsel- en pleisterwerk waar voldoende luchtcirculatie is voor de carbonatatie. Toepassingsgebieden zijn onder andere restauratiewerkzaamheden waar een minder sterke mortel gewenst is, vergelijkbaar met historische mortels.
Vergelijkbare termen
Kalk
Gebruikte bronnen: